5 Dobrych Powodów, Żeby Polecieć na Maltę

Malta ma reputację spokojnego miejsca w słońcu, idealnego dla ekspatriantów i spokojnego miejsca na wakacje dla ‘staruszków’.

No więc, spędziłam tam ostatnio trochę czasu i mogę jedynie stwierdzić, że to dowód na mądrość, która przychodzi z wiekiem. Byłam kompletnie zauroczona tym złotym archipelagiem w sercu Morza Śródziemnego.

Rzecz w tym, że jest to wyluzowane i piękne miejsce do relaksu. Jeśli w wieku 65 lat będę szukać domu w słońcu, Malta będzie na mojej liście życzeń.

Ale nie trzeba czekać do emerytury, żeby docenić to, co ten archipelag w kolorze miodu ma do zaoferowania.  

Naprawdę, wyjątkowo ładna - nawet na podstawowym poziomie.

Widzisz, wyspy mają niezbędne surowce - wapienny krajobraz w kolorze miodu, który świeci się w słońcu (a tego na Malcie jest pełno), uzupełniony idealnie kontrastujacym tłem przeszywająco niebieskiego nieba i kobaltowego Morza Śródziemnego.

Dodaj do tego poszarpane linie brzegowe i oszałamiające klify, fenomenalne formacje skalne i wszechobecne jasnozielone opuncje, a łatwo będzie dojść do wniosku, że Malta urodziła się zachwycająca.

Na szczęście pozostaje taką - złota barokowa architektura na wyspach jeszcze polepszyła sprawę, a budynki wyglądają, jakby po prostu zapuściły korzenie i wyrosły ze złotej ziemi, a nie zostały ręcznie zbudowane.

Malta jest po prostu bardzo, bardzo piękna i możesz się przez to zastanawiać, czy ma to coś wspólnego z tym, jak bardzo mieszkańcy wydają się wyluzowani i szczęśliwi.

Z pewnością wyjaśnia to, dlaczego ważnym źródłem dochodu dla wysp jest ich użycie na potrzeby kina i telewizji.

Uwielbiam wycieczki statkiem, kiedy odkrywam nowe miejsce. Czego tu nie lubić? Robisz sobie przerwę od zatłoczonych ulic i dryfujesz obok atrakcji i zabytków z innego punktu widzenia. Niektóre rejsy są tylko ok, ale są też takie, na które naprawdę warto się wybrać.

Na samej wyspie Malta koniecznie trzeba zobaczyć Wielki Port.

W Valettcie znajduje się mnóstwo wysoko położonych punktów obserwacyjnych, skąd rozciągają się spektakularne widoki na port.

Jednak nie ma to jak doświadczenie portu z każdej strony.

Dgħajsa (wymawia się: dajsa) to tradycyjna maltańska taksówką wodna, w zasadzie odpowiednik słynnych weneckich gondoli, ale znacznie tańsza.

Wybrałam się na 30-minute rejs po porcie w pięknie odrestaurowanej dgħajszy, wpływającej z przystani w Vittoriosie i okrążającej port.

Te małe drewniane łódki może są przyćmione przez otaczające przystań super-jachty i gigantyczne statki rejsowe przycumowane w porcie, ale nie znajdziesz lepszej, bardziej maltańskiej wycieczki po tym historycznym, industrialnym epicentrum Malty.

Od czego mam zacząć? Malta to raj dla smakoszy. Pomyśl o logistyce - jesteś na małej wyspie w sercu Morza Śródziemnego. Wyspy łączą nie tylko wpływy z południa Włoch i ogólnie z obszaru śródziemnomorskiego, ale też z północnej Afryki. Wszystko, czego spróbowałam, było pełne smaku, a owoce morza są tu szczególnie dobre.

Jedz na Malcie tyle owoców morza, ile tylko dasz radę. Jest relatywnie niedrogie i tak świeże, że będzie Ci ciekła ślinka (jeśli jesteś w stanie gotować, możesz je nawet kupić na niedzielnym targu rybnym Marsaxlokk).

Najsłynniejsza i najbardziej tradycyjna z ryb  - którą należy spróbować podczas pobytu - to lampuka (smagla/złota makrela). Na Malcie tradycyjnie podaję się ją z sosem pomidorowo-kaparowym oraz przystawką z pieczonych ziemniaków i warzyw. Najlepiej spróbować jej w okresie od połowy sierpnia do października, kiedy to lampuka jest w idealnym rozmiarze na talerz. Spróbowałam jej na Wyspie Gozo, w cudownej małej restauracji o nazwie Il-Kartell, która ma taras zaraz przy krawędzi wody. Mogę więc polecić to miejsce na spróbowanie ryby, ale jest ona podawana w restauracjach na wszystkich wyspach, więc nie powinieneś mieć problemu ze znalezieniem dobrej porcji.

W czasie pobytu zasmakowałam też w Pastizzi. W całej Europie kraje mają własną wersję ciastka z białym serem, a Pastizzi to pyszna wersja Malty. Te małe ciastka mają nadzienie z groszku, szpinaku lub sera. Jednym z najsłynniejszych miejsc, gdzie można je kupić, jest Crystal Palace w miejscowości Rabat. Jeśli jednak nie możesz się tam dostać, to proponuję kupić ciastko przed lub po rejsie dgħajsą - przy wejściu na przystań jest mała kafejka o nazwie Birghi, ktora sprzedaje bardzo dobre Pastizzi.

Tradycyjna potrawka z królika (Fenkata) jest pyszna i widnieje w menu na wszystkich wyspach, makarony są tak samo dobre (o ile nie lepsze) od tych we Włoszech, a ciastka i gelato podobnie dobre - w zasadzie nic, co zjadłam na wyspach nie było mniej niż pyszne. To się nie zdarza często w podróży.

Wyspy mają to szczęście, że ich topografía robi z nich nie tylko gigantyczny plac zabaw na powietrzu, ale też naprawdę piękny, do tego otaczająca je woda jest sama w sobie podwodnym parkiem przygód. Wspinaczka skalna i nurkowanie są szczególnie popularne na wyspach, więc zdecydowałam sprawdzić obie atrakcje podczas pobytu.

Nurkowie w Europie szukający dobrych miejsc do nurkowania bez konieczności dalekiej podróży powinni przyjechać na Maltę. Wystarczyło mi spojrzeć z łódki na zaskakująco ciemnoniebieski kolor morza, żeby wiedzieć iż  widoczność będzie dobra. I faktycznie, nawet na głębokości 20-30 metrów widoczność była bez niczego 30 metrów. Nurkowanie tutaj przyciąga nie tyle z powodu flory i fauny morskiej (nie ma tu tego dużo), co z powodu wymagających jaskiń, fantastycznych wraków i wspaniałych grot, które można odkrywać pod wodą. Jeśli dasz radę, nurkuj w Błękitnej Dziurze na Wyspie Gozo - to absolutnie nurkowanie z listy życzeń. Pojechałam nurkować z DiveWise w San Giljan, którzy oferują nurkowanie na Malcie i Gozo, a także kursy dla początkujących, którzy chcą się tu nauczyć nurkować - a to urocze, bezpieczne miejsce do nauki.

Poszłam się wspinać w Mgarr ix-Xini (Gozo) jako absolutna oczątkująca, przy instruktażu Didi z Gozo Adventures. Stojąc przy podnóżu stromej skały wapiennej, która otacza kanion Mgarr ix-Xini, szczerze mówiąc nie mogłam sobie wyobrazić siebie blisko szczytu i byłam autentycznie wystraszona. Ale Didi była znakomita, a lokalizacja wystarczająco piękna, żebym zapomniała o nerwach i po prostu się wspinała. Okazuje się, że wspinaczka skałkowa jest kapitalna, a Gozo idealnym miejscem na złapanie bakcyla. Oczywiście, że nie spróbowałam bardziej wymagających wspinaczek, które są tu w ofercie - a jest ich sporo, włącznie z niesamowitymi morskimi klifami, a nawet drugim ‘ukrytym’ lazurowym oknem - ale samo oglądanie ich wystarczy, żebym chciała nauczyć się lepiej wspinać,  bym mogła się z nimi zmierzyć.

Na Malcie są świątynie z megalitów, które uważane są za najstarsze wolnostojące budowle na świecie. Wyspa ma ogromne, prehistoryczne miejsce pochówku pod ziemią, w którym znajduje się kamień rzeźbiony i nawet trochę prehistorycznych malunków tworzonych czerwoną ochrą. Wygląda na to, że starożytni Maltańczycy fascynowali się płodnością, na co jest mnóstwo dowodów w postaci wielorakich kamiennych rzeźb przedstawiających kobiety z dużą pupą (uważanych za boginie płodności), które można znaleźć w muzeum archeologicznym. Są też dolmeny z epoki brązu, tajemnicze linie wykryte w skałach w pobliżu klifów Dingli.

Czas Zakonu Rycerzy Świętego Jana (od 1530 do końca XVIII wieku) był również bardzo ważny dla historii Malty i był “Złotą Epoką” na tych złotych wyspach. Katedra Św. Jana w Valettcie jest wspaniałym i pięknym miejscem do odwiedzenia, żeby nauczyć się trochę więcej o tych czasach. Do tego będziesz mógł tam obejrzeć dwa niesamowite obrazy Caravaggia i dowiedzieć się trochę o jego innej stronie!

Nie musisz być pasjonatem historii, żeby zainteresować się przeszłością Malty. Ale jeśli naprawdę nim nie jesteś albo jeśli podróżujesz z dziećmi, to możesz obejrzeć świetne streszczenie historii Malty w kinie 5D w Valettcie. Uważaj na węża.

- Dee Murray